Uit een recente internationale studie bij 20.000 Vlaamse jongeren is gebleken dat hun mentaal welzijn onder druk staat. Ook leraren staan vandaag voor veel uitdagingen. Ervaren jullie dat op school?
Leerlingbegeleider Sofie Snyers: “We voelen heel sterk aan dat het mentaal welzijn onder druk staat, lang niet alleen in onze school. De maatschappelijke druk om te presteren en altijd het beste van jezelf te geven is onder meer door de invloed van sociale media enorm groot, op volwassenen maar zeker ook op de kwetsbare groep van tieners.”
Pedagogisch directeur Els Adriaens: “Onze leerlingen kunnen met hun vragen en zorgen terecht bij een hecht team van leraren, waar collega’s ook bij elkaar een luisterend oor vinden. Tegelijk zijn we een grote school met een uitgebreid en divers aanbod, en dus ook een divers publiek. Omwille van die complexiteit voelen onze leraars zich niet altijd gehoord of gesteund. Ook dat pakken we aan.”
Hoe proberen jullie het welbevinden in jullie school te verhogen?
Els: “We hebben al veel acties opgestart, zoals sporten tijdens de middagpauze en een maandelijks afterworkcafé voor de leraren. We investeren ook in onze leerlingenraad en kunnen teren op een sterk zorgbeleid. Bij een probleem gaan we altijd in gesprek met onze leerlingen. Die individuele aanpak vergt veel investering van onze leraars. We willen het hele team ervan doordringen dat sanctioneren niet altijd de juiste oplossing is. In gesprek en in verbinding gaan is de beste manier is om conflicten op te lossen, en vooral ze te voorkomen. Die aanpak tot bij elke leraar krijgen is een uitdaging in een grote school als de onze. Daarom hebben we met de subsidie van de stad Johan Deklerck ingeschakeld, een criminoloog met veel expertise op vlak van probleemgedrag bij jongeren.”
Welk traject hebben jullie gelopen met de projectpremie van de stad?
Els: “We willen onze leraren in hun kracht zetten, zodat ze in verbinding kunnen gaan met hun leerlingen om zo een positieve leeromgeving te creëren. Daarom heeft Johan Deklerck ons team tijdens een aantal interactieve vormingen meer inzicht gegeven in de werking van het puberbrein, nieuwe vormen van autoriteit en verbindende communicatie. Om de theorie nog beter aan de praktijk te koppelen, hebben wij zelf nog 2 bijkomende sessies georganiseerd per lesdomein, waar leraren ook hun vragen en praktijkvoorbeelden met Johan konden bespreken.”
Sofie: “Omdat een school gemaakt wordt door leerlingen én leraars, hebben we op beide groepen ingezet. De Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) heeft ons geholpen om onze leerlingenraad nog beter uit te bouwen, zodat onze leerlingen meer inspraak krijgen. Ook daar was het hoofddoel om de verbinding tussen de leraars en de leerlingen te versterken. Om die betrokkenheid niet te beperken tot de leerlingenraad, hebben we een 'world café' georganiseerd voor al onze leerlingen. Daar hebben ze gebrainstormd over hoe leraren hen een goed gevoel kunnen geven op school en hoe ook zijzelf tot een fijne schoolsfeer kunnen bijdragen.
"Daar zijn wel wat acties uit voortgevloeid. Zo hebben we een hulpbus gemaakt waar leerlingen ideeën en vragen in kunnen posten, ook anoniem, om de drempel naar hulp te verlagen. Op vraag van de leerlingen geven onze leraren nu ook complimenten in het leerlingvolgsysteem, in plaats van enkel nota’s. Zo brengen we die positiviteit ook binnen in het gezin van onze leerlingen. Nog een plan is om het Open LeerCentrum – dat we door de digisprong amper nog gebruiken – om te vormen tot chillruimte waar leerlingen rustig kunnen babbelen, lezen of muziek luisteren. De leerlingen zelf hebben daar intussen al een heel draaiboek voor klaar.”
Hoe kijken jullie terug op het hele traject?
Sofie: “We merken dat het echt voor een positieve dynamiek heeft gezorgd bij onze leerlingen. Ze vinden nu ook sneller de weg naar ons. Fijn is ook dat we niet alleen de meest gemotiveerde groep leerlingen bereiken, maar leerlingen uit alle studierichtingen.’
Els: “De grote sterkte van dit traject is dat de externe begeleiders je bij de les houden en ervoor zorgen dat je er tijd blijft voor maken, wat niet altijd evident is in de dagelijkse schoolwerking. Het heeft veel in gang gezet in onze school. We hebben al een aantal korte termijningrepen gedaan, maar integreren dit ook de komende schooljaren verder in onze schoolwerking. Zo gaan we per domein een preventiepiramide uitwerken zodat leraren goed weten hoe bepaalde situaties aan te pakken. Ook voor onze leerlingen zitten er nog plannen in de pijplijn zoals de chillruimte. Het werk is nog niet af.”
Jullie zetten niet alleen in op professionele begeleiding maar richtten ook de organisatie van de school anders in om het welbevinden te verbeteren. Hoe pakten jullie dat aan?
Els: “De vele studierichtingen maken onze school complex. Daarom delen we onze school op in 6 domeinen. Ze vormen een school binnen een school, met één aanspreekpunt en heldere communicatie. Zo kunnen we beter inspelen op de noden van de leerlingen, want een sportleerling heeft niet dezelfde behoeftes als een STEM-leerling. En we creëren lesteams per domein, wat het voor leraars bevattelijker maakt en voor verbinding zorgt.”
Hebben jullie tips voor andere scholen die willen werken aan het mentaal welbevinden van hun leerlingen en leraars?
Sofie: “Ga ervoor, hoe klein of groot je initiatief ook is, want het is broodnodig.”
Els: “Luister naar de noden van je leraren en leerlingen en ga er actief mee aan de slag. Maak er ook de nodige tijd en ruimte voor. Zo geven wij geen les meer tijdens het 8ste uur op dinsdag om werktijd te faciliteren voor onze leerkrachten. Op die manier hoeven ze voor onze vormingen rond welbevinden of andere taken die buiten het lesgeven vallen geen gaatjes te zoeken in hun agenda’s of middagpauzes op te offeren. Ook dat is welbevinden.”
Vraag een subsidie aan
Heb je een vraag?
Contacteer ons, we helpen je graag verder.
